ANTALYA – Turizmcilerin 2024’te ‘çözüm bekleyenler’ listesinin başına koyduğu güncel sorun istihdam. Her geçen yıl turizmden uzaklaşma yaşanırken, birçok otel işletmesi işçi bulamama noktasına geldi. Turizmciler son dönemde bu sorunu daha yüksek sesle dile getiriyor.
Turizm mezunlarının turizm dışı alanlara yöneldiğini ve turizm okullarına ilginin giderek azaldığını belirten alan profesyonellerine göre kronikleşen istihdam sorununun bazı nedenleri var. Çalışanların özlük hakları günümüz şartlarına göre çok gerilerde kaldığı, sürekli fazla mesainin yarattığı belirsizlik ortamı, mevsimlik çalışma sistemi ve sık sık yaşanan krizler çalışanları turizmden uzaklaştırıyor. Analiz önerilerinin başında mesleğin koşullarını iyileştirecek bir ‘turizm yasası’ geliyor.
‘TURİZM ÇALIŞANLARI MESLEKİ OLARAK KORUNMALI’
Turizm Mezunları Federasyonu (TÜRMEFED) Yönetim Kurulu Üyesi ve Balıkesir Turizm İşletmeciliği Mezunları Derneği (BTİOYOMD) Lideri Feridun Ergün, turizmde istihdam sorununun çözümü için mesleğe standartlar getirecek bir turizm yazısına ihtiyaç olduğunu söyledi. Turizm eğitimi alanların sadece yüzde 10’unun mesleğinde kaldığını ve birçoğunun bölümü geçici iş olarak gördüğünü belirten Ergün, bunun önüne geçebilmek için turizm çalışanlarının mesleki açıdan korunması gerektiğini vurguladı.
TURMEFED Yönetim Kurulu Üyesi ve BTIOYOMD Başkanı Feridun Ergün‘OTEL ÇALIŞANLARININ YÜZDE 10’U TURİZM MEZUNU’
Türkiye’de mevcut ekonomik şartlarda iyi giden tek sektörün turizm olduğunun altını çizen Ergün, buna karşın otellerde çalışan ekibin yaklaşık yüzde 10’unun turizm mezunu olduğunu ifade etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın iş ilanlarında dahi turizm mezunu olma şartının bulunmadığına dikkat çeken Ergün, şöyle konuştu: “Okullarda panellere katılıyorum. “Aranızda kaç kişi bu işi yapmak istiyor?” diye soruyorum. ve 8-10 kişi ellerini kaldırıyor. Çünkü öğrenciler bu işte gelecek görmüyorlar. Ama böyle devam edemeyiz. “Turizmi iyi bir kariyer hedefi haline getirmeliyiz.”
Turizmde hızlı işçi değişiminin kronikleşerek dairenin temel sorunlarından biri haline geldiğini belirten Ergün, “Özellikle son yıllarda ‘Personel bulamıyoruz’ isyanını çok sık duymaya başladık. otel yöneticileri. İşinin gerektirdiği bilgi düzeyine ulaşan çalışanların sektörden ayrılmasıyla her yeni çalışan sıfırdan başlamaktadır. Çalışanlarımızı kanunen korumazsak bu kısır döngü devam edecek. “Eğitimli turizmciler sektörde kalamıyor, turizm yöneticileri de otellere gerekli iş gücünü sağlayamıyor” dedi.
‘NEDEN BELGELER İSTENMİYOR?’
Pek çok meslekte uzmanlık belgesi aranırken, turizmde bu konuda yasal boşluk bulunduğunu belirten Ergün, Turizm Meslekleri Kanunu’nun garanti açısından acilen hazırlanıp hayata geçirilmesi gerektiğinin “İş güvenliğinden cankurtaranlığa kadar” bölümünde anlatıldı. Mimarlıktan inşaat mühendisliğine, mutfak şefliğinden havuz temizliğine kadar otellerde faaliyet gösteren pek çok kişi var.” Alanda belgeler gerekli iken, turizm işletmeciliği için herhangi bir genel belgeye ihtiyaç yoktur. Bu çok garip. “Buradaki yasal boşluğun hızla giderilmesi gerekiyor, bunun için de Turizm Meslek Kanunu’nun acilen çıkarılması gerekiyor.”
Bellis Deluxe Hotel Belek Genel Müdürü Gıyas Şahin‘PERSONEL TUTMAKTA ZORLUK YAŞIYORUZ’
Turizmde en belirleyici değişkenin işçi olduğunu vurgulayan Bellis Deluxe Hotel Belek Genel Müdürü Gıyas Şahin, şunları söyledi: “Nitelikli ekiplerimizi tesislerde tutmakta zorlanıyoruz. Eğitimli personeli kaybetmemek için büyük çaba harcıyoruz. Daha iyi koşullar sunmaya çalışıyoruz. Tesisime yeni bir ek konut projem var. Yeni eğitim faaliyetlerimiz var. Diğer otellerde de çeşitli adımlar atılıyor. Kaliteyi ve standartları mümkün olduğunca korumak için bu adımları atmalıyız. Eğitimli personele değer vermemiz gerekiyor. “Turizmdeki tüm arkadaşlarıma çalışanların ihtiyaç ve eğilimlerine duyarlı olmalarını ve buna göre planlama yapmalarını öneriyorum.”
TURİZMİ BIRAKIP ABD’YE YERLEŞTİ
Yaklaşık 20 yıldır Türkiye ve ABD’deki otellerin ‘yime-içecek’, ‘misafir ilişkileri’ ve ‘golf’ departmanlarında çalışan Cem Fırat, gece müdürü olarak çalıştıktan sonra şube değiştirmeye karar verenlerden biri. Birçok turizm çalışanı gibi kendisinin de pandemi döneminde mesleği bırakmaya karar verdiğini söyleyen Fırat, ABD’ye yerleşip farklı dalları deneme kararının nedenini ise şu şekilde açıkladı: “Bunu yapmak karar vermek çok zor olmadı. Özellikle Türkiye’de turizm, insanların neredeyse tüm yaşamını kapsayan, hizmet ve saat açısından sınırı olmayan ve bu açıdan ‘vahşi’ diyebiliriz. Yıllarca gece gündüz çalıştım. Üç dili gerekli seviyede öğrendim. Ama geriye dönüp baktığımda sektörün talep ettiği kurallara eşdeğer kurallar sunmadığını, aynı donanıma sahip insanların diğer sektörlerde daha iyi gelir ve koşullar elde ettiğini gördüm ve buna bir son verdim.”
OTELDEN EMLAK ŞİRKETİNE
Uzun yıllar sektörde çalışan Leila Karademir, 2 yıl önce Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla turizmi bırakıp emlak danışmanı olarak çalışmaya başladığını belirtti. Yaklaşık 15 yıl Antalya’daki otellerde misafir ilişkileri alanında çalışan Karademir, Rusya’dan Antalya’ya göçün hızlandığı dönemde bu talepleri karşılamak için emlak şirketine geçiş yaparak, bu değişimin hayatına olumlu yansıdığını belirtti. .
‘SALGIN SONRASI TURİZMDEN KAÇIŞ HIZLANDI’
Antalya İl Kurulu Turizm Çalışma Grubu, ‘Turizmde İstihdam’ raporunda, pandemiden bu yana turizmden kaçışın hızlandığını ortaya koyarak, sektör çalışanlarının göç sürecinin başladığı uyarısında bulundu. Raporda, Türkiye’nin son yıllarda turizm alanında gösterdiği başarıya rağmen çalışanların şartlarının bu kadar hızlı revize edilmemesinin çalışanların sektörden uzaklaşmasına neden olduğu belirtildi.
Turizmden kaçışın temel tetikleyicilerinden birinin çalışanların uzun süreli işsizlik dönemi olduğunu belirten raporda, şöyle denildi: “Turizm işçileri, sera işçileri, sera işçileri, kurye, emlakçılık, emlakçılık gibi alanlara yönelerek hayatta kalmaya çalıştılar. sigorta ve davet merkezleri gibi birçok turizmi hayatlarından çıkardı.Geçmişte prestijli olan turizm mesleği, son yıllarda son çare olarak görülmeye başlandı.Turizm çalışanlarının kuralları ve özlük hakları acilen revize edilmeli, Turizm sektörünün koşulları diğer bölümlerle karşılaştırılmalı, “Turizm süresinin ilkbahar ve sonbaharın bir kısmını kapsayacak şekilde 12 ay olmasa da 9-10 aya indirilmesi için somut adımlar atılmalıdır.”
