Türkiye, dünya kuru üzüm ihracatının yüzde 48’ini tek başına yapmayı hedefliyor.
Türkiye kuru üzüm üretiminde açık ara dünya lideri
63. Uluslararası Kuru Üzüm Konferansı İzmir’de yapıldı
Kuru üzüm üretimi ve ihracatında açık orta dünya lideri olan Türkiye’nin 2022/23 dönemi 1 Eylül 2022’de başladı. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı 110 ülkeye ulaşarak 426 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kuru üzüm ihracatı ise tedbir bazında yüzde 2 artışla 251 bin tona ulaştı.
63. Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde Arjantin, Avustralya, Şili, Güney Afrika, Türkiye ve ABD’den heyetlerin katılımıyla gerçekleştirildi.
Toplantıda Türkiye, dünyadaki 1 milyon 90 bin ton çekirdeksiz kuru üzümün yüzde 22’sini, 246 bin 346 ton üretimle tek başına üreteceğini açıkladı. Üzüm verimi 2022 rekoltesine göre yüzde 23 azaldı.
ABD 200 bin 274 ton üretimle ikinci sırada yer alırken, Çin 190 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm üretimiyle üçüncü sırada yer alıyor. Hindistan 145 bin ton, İran 95 bin ton, Şili 60 bin ton, Güney Afrika 60 bin ton, Arjantin 35 bin 500 ton, Özbekistan 20 bin ton, Avustralya 7 bin 759 ton kuru üzüm üretimi öngörüyor.
Çekirdeksiz kuru üzüm üreten ülkeler; Türkiye, 2023 yılında dünyaya 486 bin 926 ton kuru üzüm ihraç etmeyi hedeflerken; 236 bin 346 ton kuru üzüm ihracatıyla dünya ihracatından tek başına yüzde 48 pay alma iddiasını ortaya koydu.
Kuru üzüm dalı dünya kuru meyve pazarında yüzde 25’e yakın pazar payı ile önemli bir paya sahiptir.
Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı’nın açılış konuşmasını yapan Türkiye Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Sektör Kurulu Başkanı Osman Öz, “Dünya kuru meyve pazarının 11 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Kuru üzüm sektörü dünya kuru meyve pazarında yaklaşık yüzde 25’lik pazar payı ile değerli bir paya sahiptir. Son birkaç yıla küresel Kovid-19 krizi, Rusya-Ukrayna’daki çatışmalar ve çeşitli ekonomik sorunlar da dahil olmak üzere bir dizi zorluk damgasını vurdu. Bu gelişmeler karşısında uyum sağlamak ve ayakta kalabilmek için büyük çaba harcamak zorunda kaldık. “Şubemizin geleceğini şekillendirecek olan 63. Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı’nda Arjantin, Avustralya, Şili, Güney Afrika, Türkiye ve ABD’den temsilcilerimizle detaylı istişare yapma fırsatı bulduk.” söz konusu.
İklim krizi dönemin büyük bir gerçeği
EİB Organik Ürünler ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mehmet Ali Işık, “Üzüm üreten ülkeler arasında Özbekistan, İran, Çin ve Avustralya’yı ziyaret ettim. Avustralya’da bize tüm bağcılığı ve üretim tekniklerini şeffaf bir şekilde gösterdiler. Teknoloji açısından sürekli kendilerini yeniliyorlar. Daha küçük alanda daha fazla iş alıyor, daha az işçilikle, en az su kullanarak süreci yönetiyorlardı. İklim krizinin etkilerini de gördük. Hayalet gibi kurumuş üzüm bağları vardı. Uzaktaki bağlara su sağlayamadıklarını öğrendik. İklim krizi çağımızın büyük bir gerçeği. Geçen yıl 360 bin tonluk bir rekoltemiz vardı. Bu yıl 200 bin ton civarında olacağını iddia ediyoruz. Birlikte hareket etmemiz gerekiyor. Bu etkileri yönetemediğimizde fiyat farklılıkları ortaya çıkıyor, çiftçi ve tüketici mağduriyetleri ortaya çıkıyor. İhracatçılar olarak fiyat kırılmalarından çok etkileniyoruz. Bu politikaları tüm ülkelerle, tüm paydaşlarla birlikte yönetmemiz gerekiyor.” dedi.
Üzüm üretimi düştü
Başkan Işık, “Ürün fazlaysa stoğu birlikte yönetmemiz lazım. Emniyet stoğu olarak bulundurulmalıdır. Tüketicilere daha istikrarlı bir ürün sunmamız gerekiyor. ABD üretim ülkesi olduğu için çok az ürün satabiliyoruz. Üzüm kıt olunca fiyatları artıyor. Bu durum tüketiciyi olumsuz etkiliyor ve üzüm tüketimi azalıyor. Biz stoklarımızı onlara gönderebiliyoruz, üretici kooperatifleri de stokları kendileri piyasaya sürebiliyorlar. Fiyat dalgalanmalarında üzüm tüketimini azaltmak temel hedefimiz olmalıdır. Birleşmiş Milletler (BM) birçok yardım sağlıyor. Yardımlar çok olunca BM aracılığıyla üzüm tüketmeyen ülkelere üzümü tanıtmamız gerekiyor. Üzüm üretimimiz azaldı. Geçen yıldan önemli miktarda stok transfer etmemize rağmen bir azalma oldu. Ancak yüksek verimin faydasını gördük. “Üzüm üretimini arttırıp stoklarımızla yönetirsek daha istikrarlı bir üretici tabanı yaratmış oluruz.” söz konusu.
Arz ve talep istikrarı sağlanmalı
Arz ve talep istikrarının sağlanması gerektiğine değinen Mehmet Ali Işık, “Dünya çapında üzüm tüketiminin arttırılması ve bunun için üretici ülkeler olarak ortak çalışmalar yapılması gerekiyor. İklim krizinin bir diğer etkisi de yağışların düzensiz olması ve bitki hastalıklarını beraberinde getirmesidir. Biyolojik ve biyoteknik çabalar değerlidir. Havza bazlı yönetime geçmeliyiz. Tekniklerimiz konusunda birbirimize yardımcı olursak üzümün düzenli tüketilmesini sağlayabiliriz. “Pestisitlerle mücadelede 33 bin çiftçimiz, üniversitemiz ve enstitülerimizle birlikte hareket etmenin bölümümüz açısından faydalarını hissettik.” dedi.
2023 Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı Başkanlığına Türkiye Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Şube Heyeti Lideri Osman Öz, Başkan Yardımcılığına Avustralya’dan Mark King, sekreterliğe ise Türkiye’den Ece Tırkaz seçildi. Prof. Dr. Ahmet Altındişli ayrıca iklim değişikliğinin dünya genelinde bağcılık üzerindeki etkilerine ilişkin bir sunum yaptı.
14 Ekim’de Tarım ve Orman Bakanlığı Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü’nün katılımıyla Türkiye’nin en değerli üzüm üretim bölgesi olan Manisa’ya teknik gezi düzenlendi. Katılımcılar yerel uzmanlarla bir araya gelerek üzüm üretim teknikleri ve son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulundu. Konferansta yıl boyunca İnovasyon ve Pazarlama konularında çalışacak bir komite kurulmasına karar verildi. Paris’teki Sial Fuarı’nın ardından bir sonraki 2024 Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı 24-25 Ekim 2024 tarihlerinde Londra’da düzenlenecek.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
